Κουφάλια : ΠΑΛΙΟΙ ΡΟΥΓΚΑΤΣΙΑΡΗΔΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΛΙΑΝΟΒΕΡΓΙ(δεκαετια 1950).


Φωτογραφία του χρήστη Αλεξάνδρου Γαία - Δημήτριος Πανταζόπουλος.Την τριτη μερα των Χριστουγεννων ή ανημερα την Πρωτοχρονια,εβγαιναν τα Ρουγκατσια.


Προκειται για ενα εθιμο,που δεν συνεβαινε καθε χρονο,αλλα σπανια απο ενα χωριο και οταν το απαιτουσε η αναγκη,δηλαδη η οικοδομηση νεου ναου ή η συντηρηση παλαιου σε καποιο χωριο.
Ετσι,παρατηρουνταν το φαινομενο, καποια απο τα 50 χωρια του Ρουμλουκιου,να μην βγαλανε ποτε ρουγκατσια,διοτι δεν υπηρχε λογος,καθως ειχαν ναο και δεν εχριζε συντηρησης,καποια αλλα μια φορα στα τελευταια 100 χρονια και ορισμενα πιο συχνα,αναλογα με τις αναγκες των ναων τους.
Μαλιστα,επισκεπτονταν και χωρια περαν των οριων του Ρουμλουκιου,καθως το κινητρο ηταν η συγκεντρωση οσο δυνατον περισσοτερων γεννηματων ή χρηματων για την εκκλησια τους.
Ετσι, μνημονευονται περιοδειες στην Γιαντσιδα(σημερινα Κυμινα),την Κουλακια(σημερινη Χαλαστρα),την Νεοχωρουδα,τον Ζορμπα και τα Κουφαλια,την την Πλασνα(Κρυα Βρυση),το Βερτικοπ(Σκυδρα),τους Αγιους Αποστολους(Πελλα) και πολλα γειτονικα τους χωρια,που ηταν διγλωσσα(εκτος της Κουλακιας που ηταν ελληνοφωνη) και το εθιμο δεν ηταν δικο τους,αλλα το γνωριζαν,το τιμουσαν και το υποστηριζαν οικονομικα οι κατοικοι των ανωτερων χωριων,καθως οι εκκλησιαστικοι επιτροποι που συνοδευαν τους ρουγκατσιαρηδες, βεβαιωναν τον λογο διοργανωσης τους και η σχετικη γραπτη αδεια του τοπικου Επισκοπου το πιστοποιουσε.
Μαλιστα,λεγανε πως ηρθαν στα χωρια τους τα Γκρεκουδια(λογω γλωσσαριου των Ρουμλουκιωτων).
Τα τελευταια χρονια, ανελαβαν την διοργανωση των Ρουγκατσιων στα χωρια του Ρουμλουκιου οι Πολιτιστικοι Συλλογοι καθε χρονο αδιαλείπτως,διοτι εξελειψε η αναγκη πραγματοποιησης τους εδω και χρονια για την οικοδομηση ή συντηρηση ναων στην περιοχη.
Εχουν χασει βεβαια την πατροπαραδοτη αιτια και την αφορμη της αναβιωσης τους,αλλα ευτυχως ομως συνεχιζονται για την οικονομικη κυριως ενισχυση των Συλλογων,παρα τις οποιες ατελειες,υπερβολες ή αστοχιες,ως προς το πνευμα και την εικονα των παλιων Ρουγκατσιων,πιθανον να συμβαινουν.
Ειναι ελπιδοφορο μηνυμα,οπως και το γεγονος να πραγματοποιουνται και σε χωρια περαν των φυσικων οριων του Ρουμλουκιου,τιμωντας τον τοπο μας.
Ετσι,γινονται γνωστα και αλλου και το κυριοτερο σε χωρια που παλια επισκεπτονταν τα Ρουμλουκιωτικα Ρουγκατσια.
Να αναφερω χαρακτηριστικα την αναμνηση του μπαρμπα Γιωργου Παπαδοπουλου απο το χωριο Νεοχωρι(ετος γεννησης 1910),που συμμετειχε σε Ρουγκατσια που εβγαλαν για μια χρονια οι Νεοχωριτες και που περιγραφει χαρακτηριστικα την πορεια τους.
Με τις πλαβες(βαρκες) βγηκαν,διασχιζοντας τον Βαλτο στο Τσεκρι(Ακρολιμνη),χορεψαν εκει και μετα στα Κουφαλια,την Πελλα και την Σκυδρα (η αφηγηση του ειναι ηχογραφημένη),ενω οι τρεις καπεταναιοι καβαλα στα αλογα τους,τους συναντησαν στην σκαλα στο Τσεκρι πηγαινοντας δια ξηρας γυρω απο τον Βαλτο.
Στην φωτογραφια,διακρινονται παλιοι Ρουγκατσιαραιοι Λιανοβεργιτες,που εμαθαν τους χορους στους νεοτερους συγχωριανους τους.
Στην επιστροφη των ανωτερω απο την περιοδεια τους στο χωριο τους,ντυθηκαν οι παλιοι τις φουστανέλες αυτων και χορεψαν τιμητικα στο μεσοχωρι.
Περισσοτερα ιστορικα και λαογραφικα στοιχεια για τα Ρουγκατσια,θα δημοσιοποιησουμε τις επομενες ημερες,οπως και φωτογραφικο υλικο.

Αριστοτέλης Κουφάλια

Σχόλια